Mùa hè nước Ý

Rome và Vatican

Thứ sáu 4.7.2008

Lisa đã đến Helsinki từ trưa và kịp đi chơi đảo Suomelina. Hai đứa mình gặp nhau tại sân bay. Chuyến bay của cô quá cảnh Frankfurt bị trễ nên tụi mình có thời gian nói chuyện thêm một chút, chuyện về buổi bảo vệ luận văn thành công xuất sắc của cô, chuyện về nước Ý, tụi mình hẹn nhau 8 giờ sáng tại nhà ga trung tâm ở Rome. Hôm trước vợ chồng cô Trung Quốc năm ngoái cho mình đi tàu chơi ngày Juhannus, năm nay họ mời tụi mình đến nhà làm BBQ. Hai vợ chồng cô cũng vừa đi Ý hồi đầu năm nay. Cô kể hôm đó đang đứng cho chú Mark chụp hình thì một anh chàng người Ý không biết ở đâu nhảy vào cười toe ngay cạnh cũng làm dáng để chụp chung. Cô hỏi tại sao làm vậy thì anh ta bảo "It's Italia!" Haha! Vui tính nhỉ. Bây giờ càng hiểu thêm cái câu "when in Rome, do as Romans do". :P

Đàn ông Phần Lan thường trầm và ít nói, chú Mark giải thích đùa, là vì ngày xưa tổ tiên họ sống trong rừng, chủ yếu đi săn bắn (hunters), nên cần phải giữ im lặng để không đánh động con mồi. Còn tại sao các anh chàng Ý nói nhiều và hay tán á, là vì các anh ấy cũng là hunter nhưng mà là lady-hunters. :D

Từ Vantaa - Helsinki bay khoảng 3 tiếng rưỡi thì đến sân bay Leonardo da Vinci (Fiumicino airport) của Rome. Cứ 30 phút lại có một chuyến tàu từ sân bay về nhà ga trung tâm (Roma Termini station), phòng trọ của mình gần nhà ga, chỉ chừng 5 phút đi bộ, nên khá thuận tiện. Mình đến nơi đã gần nửa đêm, lò dò theo hướng dẫn và địa chỉ tìm nhà trọ. (Đây là trang mình vừa biết được, để đặt hostel giá rẻ, phù hợp cho sinh viên hay kiểu du lịch bụi như mình, giới thiệu cho bạn nào quan tâm, hy vọng nó hữu ích với thông tin hơn 17000 hostels trên 168 nước www.hostelworld.com). Lúc đầu không biết tìm đường ra sao cả vì chẳng thấy những bảng tên đường xanh xanh như mình nghĩ. Hóa ra tên đường ở đây người ta khắc ngay trên tường đá của tòa nhà đầu ngã tư. Trước mỗi tên đường thường có chữ Via hay Viale, Piazza, cùng có nghĩa là đường, phố...

Trực quầy tiếp tân là một bác lớn tuổi, bác không nói tiếng Anh được nhiều, còn mình thì không biết tiếng Ý, nhưng làm thế nào mà cuối cùng cũng xong. Bác nói chậm và viết chậm, kỹ lưỡng trên tờ biên nhận rồi đi lấy chìa khóa, một xấp khăn trắng trải giường, áo gối và chăn đắp. Đồng hồ trên tường đã chỉ qua 0 giờ 20 phút của ngày mới. Mình theo bác đi thang máy lên tầng 5. Thang máy ở đây khá nhỏ và hẹp, chỉ vừa đủ hai người đứng, trông cũ kỹ. Ngay hành lang có chiếc bàn để một xấp dày những tấm bản đồ thành Rome in sẵn, phát miễn phí cho khách trọ. Bác giới thiệu phòng ăn + bếp chung với đủ chén dĩa, tủ lạnh, tivi, một chiếc bàn tròn với vài chiếc ghế và một sofa. Cạnh đó là phòng tắm khá thoáng và sạch sẽ. Còn phòng trọ nhỏ chừng 15 mét vuông cho 6 người, với 3 chiếc giường tầng bằng sắt (1 giường gồm 2 tầng) nhìn vào thấy người nằm la liệt như kiểu trại tập trung ấy, hic hic. Trên trần nhà quạt chạy vù vù, cửa sổ mở toang vì thời tiết khá nóng bức. Bác chỉ cho mình chiếc giường trống duy nhất ở dưới, tầng trên một cô gái đang ngủ. Dưới gầm giường có hai ngăn chứa đồ. Ngoài hành lang cũng có tủ khóa cho khách để đồ quan trọng.

Chợp mắt được một lúc thì mình nhận được tin nhắn của Lisa, cô bảo rằng vừa mới đến nơi và khá mệt nên hẹn lại 9 giờ sáng tại Roma Termini... Thế là cuối cùng mình cũng đã đến Rome, sau một quyết định chóng vánh và một ngày mệt nhoài gần như không ngủ để hoàn thành mấy công việc cần thiết cho kịp xong trước chuyến đi.

Thứ bảy 5.7.2008

Sáng thức dậy, lúc này mới có dịp nhìn rõ hơn tòa nhà mình đang ở. Trời ơi, mình ngỡ như đang ở trong khu tập thể quen thuộc ở Việt Nam, vì nó giống quá, thời tiết cũng ấm nóng như thế, nhìn từ cửa sổ ra các nhà đối diện cũng phơi đồ, trồng cây... y chang như Việt Nam. Cô gái nằm giường trên mình và mấy người xung quanh nữa có lẽ đã đi đâu từ sớm (sau này mình biết tên hai người còn lại, là Paul người Tiệp và Raphael người Brasil nhưng học ở Spain, không biết viết đúng chính tả không vì mình chỉ nghe vậy). Còn lại hai cậu sinh viên người Singapore trông hiền lành. Tụi mình nói chuyện một chút. Mình bảo cũng có vài người bạn của mình đang học ở Sing.

Mình gặp Lisa ở trước cổng chính Roma Termini. Cô kể hôm qua đã gặp bao nhiêu là trục trặc vì quên chìa khóa vali ở Phần Lan! Thế là cô phải nhờ nhân viên an ninh mở giùm. May là cuối cùng mọi thứ cũng ổn rồi. Tụi mình đang đứng tám thì có một bác đến hỏi tụi mình từ đâu tới và đang định đi đâu. Bác ấy xưng là nhà khảo cổ. Bác lấy bản đồ Rome và chỉ cho tụi mình xem ba vùng Rome thời cổ đại, trung cổ và Rome hiện đại. Bác cho địa chỉ rồi bảo tụi mình lần sau đến Rome thì đến chỗ bác ở rồi bác dẫn đi tham quan miễn phí. Bác kể là quen nhiều bạn bè từ Ấn Độ, Mexico, Albania...cũng bằng cách như vậy. Sau khi nói một hồi thì bác ấy ôm hôn tạm biệt hai đứa rồi bảo là phải đi đến trường đại học. (Hôm đó là thứ bảy). Thực sự là chả hiểu gì cả?!

Hai đứa ngớ người ra một lúc rồi cười và theo bản đồ bắt đầu khám phá thành Rome, với điểm đến đầu tiên là đấu trường Colloseum, kỳ quan thế giới một thời Trung Cổ, nơi từng có thể chứa đến hàng chục ngàn khán giả. (Liệu có bao nhiêu đấu sĩ còn sống sót sau những trận quyết chiến sinh tử dưới nanh vuốt lồng lộn của con thú đói. Khốn khổ thay cho kiếp nô lệ tù đày, phải lấy mạng sống làm trò vui cho kẻ khác, và man rợ thay cho thú tiêu khiển đẫm máu này).

Một hàng dài người rồng rắn xếp chờ mua vé vào trong Colloseum. Có hai chú mặc trang phục võ sĩ giác đấu đứng trong đám đông, mỗi lần người ta muốn chụp hình thì trả cho họ 2 Euro. Buồn cười, một chú rất hay đùa, làm vẻ mặt bặm trợn, vung gươm chạy chạy chém chém bên này rồi bên kia. Tụi mình hỏi trêu chú ấy, chú ơi, chú đang tức giận gì hả, sợ quá, hehe. Thế là chú ấy làm mặt nghiêm trọng, rồi nói, mắt nhìn xa xăm, (há há): "I will tell you a secret. (ngừng một chút cho thêm phần kỳ bí). I love woman. So, I'm not angry". Hai đứa mình phì cười, chả hiểu gì. :D Lisa quay lại mình nháy mắt "It's Italia".

Khi tụi mình đang đứng phân vân bên ngoài thì một cô gái đến cò mua vé tour với giá gấp đôi (20 Euro), bù lại có người hướng dẫn và được đặc cách vào thẳng bên trong không cần xếp hàng chờ đợi. Thấy nếu chờ chắc phải đến hơn một tiếng mới mua được vé dưới cái nắng gay gắt này quả là bi kịch, tụi mình đành phải mua tour để vào trong xem. Cô gái dán lên áo mỗi đứa một miếng giấy dính tròn màu nhũ vàng để nhận diện rồi bảo tụi mình nhập cuộc cùng một đoàn người vừa tới.

Trong những chuyến đi đến những di tích lịch sử như thế này, mình thường thấy có những nhóm học sinh được cô giáo hướng dẫn. Quả thật đây sẽ là những buổi ngoại khóa thú vị cho các em và những trải nghiệm thực tế sẽ làm các bài học lịch sử thêm sinh động. Nếu bạn chuẩn bị trước cho mình những kiến thức văn hóa, lịch sử về nơi tham quan thì rất tốt, (nếu không, đến một nơi nào đó, họ cũng thường có những sách về nó). Mình vốn kiến thức văn hóa, lịch sử nhỏ bé, hic hic, lại hay bị lẫn lộn nên khi đi, trải nghiệm giúp mình hiểu và nhớ nhiều hơn. Đi cũng là học, đúng không, những bài học từ cuộc sống bao la.

Sau Colloseum, tụi mình đi xem Roman Forum rồi dạo khắp thành Rome. Ngày hôm đó tụi mình gặp được mấy cái đám cưới khi đi ngang qua nhà thờ. Lúc ở nhà thờ Santa Maria Maggiore trên đồi Esquiline, tụi mình mỏi chân ngồi nghỉ trên nền đá của lan can. Mãi sau mới phát hiện ngay bên cạnh là một anh họa sĩ trẻ đang lặng lẽ ngồi vẽ cảnh nhà thờ trước mặt. Tụi mình lang thang qua khắp các ngả đường, ngắm người qua lại, người ta nhảy múa trên quảng trường, múa rối ảo thuật trên những chiếc xe đẩy, ngồi thiền (!), kéo nhạc... Cuộc sống ở Rome đa dạng đầy màu sắc (có phần phức tạp nữa?). Thành phố nườm nượp người đi bộ ngày cuối tuần, có lẽ phần lớn là du khách.

Trên đường phố Rome có rất nhiều những vòi nước chảy liên tục (mình chưa hiểu, chắc là phải có hệ thống thu lại chứ nếu để chảy mất đi thì phí quá). Người đi bộ lâu lâu dừng lại rửa tay, uống nước trực tiếp không cần cốc, bằng cách bịt tay vào vòi, nghiêng đầu há miệng ra, thế là nước tự động bắn lên cao chảy vào miệng qua một lỗ nhỏ bên trên.

Tụi mình đi suốt cả ngày như thế, từ 9 giờ sáng đến hơn 9 giờ tối, lúc đó chân đã rã rời, bàn chân nhức phồng rộp. Khi đêm xuống tối dần thì hai đứa bắt đầu lạc, chịu không còn nhìn thấy bản đồ hay biết mình đang ở đâu nữa, cũng chẳng biết đón bus bằng cách nào, ở đâu. May quá gặp được một chiếc taxi.leo lên về nhà. Tính ra taxi ở Rome rẻ gần như ở Việt Nam? Vì đi quãng đường chừng 5-6 km mà chú tài xế chỉ tính hai đứa có 7 Euro. (Trong khi ở Phần Lan, vừa leo lên ngồi, đi 5 phút từ trung tâm về ký túc xá (chắc khoảng hơn một cây số rưỡi, chưa tới 2km, họ tính 9-10 Euro rồi).

Tối về nhà trọ mình gặp cô gái tầng trên trong bếp, nói chuyện một lúc cũng vui vui. Cô tên là Shara, đang chuẩn bị thu xếp đồ đạc đi Hy Lạp vào ngày mai. Shara là người Scotland nhưng hiện sống ở New York, lần này về Anh thăm cha mẹ rồi nhân tiện du lịch một vòng. Lúc cô nói cô làm nghề cắt tóc, thẩm mỹ rồi đưa card visit và nói tấm hình cô gái trên tấm card quảng cáo là con gái cô, sắp tới con gái cô sang Rome học nâng cao về y tá, mình mới biết, không ngờ con gái cô lớn như vậy rồi! Mình mạn phép hỏi mới biết cô đã bốn mươi chín tuổi. Mình không ngờ vì thấy cô rất năng động và ở tuổi đó mà cô vẫn đi du lịch một mình, ở nhà trọ như sinh viên (youth hostel) vậy thật nể quá. Mình bảo thậm chí vẫn nghĩ cô là sinh viên nữa cơ. Cô cười hà hà, bảo rằng thì cô vẫn là sinh viên suốt cuộc đời đó thôi. Đây là trang web tiệm uốn tóc, làm móng tay Anousheh của gia đình cô ở New York: www.anoushehhair.com.

Chủ nhật 6.7.2008

Sáng hôm đó, lúc đang trên đường ra cổng chính nhà ga Roma Termini đến chỗ hẹn như thường lệ với Lisa, mình gặp một bác người Ý đi ngược lại. Có lẽ thấy mình hớt ha hớt hải quá bác ấy vẫy chào cười rồi hỏi mình từ đâu tới. Mình vừa bảo là người Việt Nam thì bác ấy reo lên "Oh, Vietnam! Vietnam! Wonderful country, wonderful people!" Mình thật ngạc nhiên nên hỏi ủa sao bác biết về Việt Nam. Bác mới nói có mấy người bạn Việt Nam. Mình thấy vui vui, rồi đang vội nên chào bác đi tiếp. Lúc đó mình không ngờ là còn tiếp tục gặp bác ấy những ngày sau đó nữa.

Tụi mình mua vé ngày rồi xuống metro đi Vatican. Vé cho các chuyến đi gần thường không bán trong văn phòng mà lại phải mua ở sạp báo bán hàng tạp hóa trong nhà ga. Ngồi metro chừng chưa tới nửa tiếng là đến nơi. Thật kỳ lạ và đặc biệt ha, một vương quốc nhỏ bé trong lòng thành phố!

Những đoàn khách du lịch và hành hương lũ lượt đổ về Vatican trong ngày chủ nhật, may là tụi mình đã đến từ sớm. Ngay lối vào tòa thánh Saint Peter's Basilica có một tấm biển vẽ hình cấm những người mặc quần ngắn hay áo không tay vào và có một chòi canh nhỏ với nhân viên an ninh kiểm soát chặt chẽ.

Dù đã được thấy Vatican trước đây qua hình ảnh và lời kể mọi người, nhưng khi thật sự đặt chân đến thánh địa này, mình vẫn thấy ngợp trong một niềm hân hoan, lâng lâng khó tả. Đó là cảm giác như khi đứng dưới chân hàng cột to cao nhìn ra một không gian kiến trúc rộng lớn và uy nghiêm, hay khi đi theo đoàn người trong những hành lang sâu dưới ánh đèn vàng, hai bên là những bức tượng, hình vẽ, vang vang tiếng hát thánh ca, trầm hùng từ phía trong nhà thờ. Giống như mình đang bước đi trong một giấc mơ. Đi mãi rồi ra lại sảnh đường lớn bên ngoài, lúc này gặp những chú lính gác thành với sắc phục sặc sỡ các sọc màu tím, vàng đỏ. Mình tình cờ gặp một gia đình người Việt Nam, hai vợ chồng và con gái nhỏ từ Canada sang du lịch. Cô kể đã sống ở Canada gần hai mươi năm trời. Sau đó tụi mình mới bước vào chính điện. Cả tòa thánh là một công trình nghệ thuật mà nhìn đâu cũng thấy tuyệt tác, kỳ công đến từng chi tiết nhỏ.

Từ Vatican đi thẳng tiếp gặp Castel Sant' Angelo. Đứng trên tầng cao của tòa lâu đài này nhìn ra được toàn cảnh Rome và Vatican gần đó và chiếc cầu với những bức tượng thiên thần rất đẹp dọc hai bên thành cầu.

Thời gian còn lại buổi chiều tối hôm đó, tụi mình đi dạo tiếp Rome, đài phun nước Trevi, đền Pantheon và đi qua cây cầu gần tiểu đảo Tiberina nằm giữa lòng sông về phía tây nam thành phố. Đúng như lời giới thiệu của những người ở khách sạn chỗ Lisa ở thì đây là khu mà những người dân bản xứ thích đến chứ không phải phần trung tâm dành cho khách du lịch kia. Ở đây có nhiều quán bên đường, vừa ngon vừa rẻ hơn nhiều, mọi người rộn ràng cười nói, "tám" y như ở Việt Nam.

Những người Ý vui tính, có khi vừa hát vừa mời chào. Có những anh phục vụ bàn da đen gốc Á, nhìn có vẻ giống người Ấn, hiền lành và lăng xăng bận rộn trong quán ăn đông nghẹt thực khách...

Tối, khi về lại nhà trọ thì phòng mình có thêm một cô gái đang nằm ở giường đối diện. Cô ở đó có một đêm đó nên mình chưa kịp nói chuyện hay hỏi gì, (sau này mình mới biết là do đợt tàu xe đình công nên cô mới phải nghỉ lại tại phòng trọ hôm ấy).

Thứ hai 7.7.2008

Theo dự định, tụi mình định đi Naples hôm nay. Buổi sáng trên đường ra ga, mình lại gặp bác người Ý hôm qua đi theo chiều ngược lại. :D Bác rất vui và lại hỏi chuyện. Buồn cười bác tưởng mình mới 16, 17 tuổi, khi mình nói tuổi thiệt bác lắc đầu. Biết mình định đi Naples, bác thông báo tin buồn là từ 9h tối hôm qua đến 9h tối hôm nay ngành giao thông đình công, nên sẽ không đi đâu được. Bác bảo vẫn có một chuyến tàu đi Naples nhưng nó sắp khởi hành trong ít phút nữa và mình sẽ không thể mua kịp được vé vì đã đầy hết người, dù giá vé hôm nay rất mắc. Mình ngớ người ra vì một tình huống ngoài mọi dự kiến. Biết làm sao!

Thế là hôm đứa hai đứa đành ở lại Rome. Nhưng cuối cùng hóa ra lại hay vì tụi mình khám phá thêm còn rất nhiều những danh thắng đẹp ở Rome hai đứa vẫn chưa đi hết.

Rome có nhiều đài phun nước đẹp mà ấn tượng nhất là Trevi fountain. Dù hôm trước đã đi ngang chụp hình nhưng lúc đó đông khách du lịch quá nên tụi mình không đứng lâu được, cũng chưa kịp ném đồng xu ước nguyện. Thế là chiều đó hai đứa trở lại Trevi fountain, quay lưng lại ném đồng xu qua vai cùng những lời ước nguyện tốt lành. Tụi mình ngồi bên hồ, nghe tiếng nước chảy reo vui, gió mát làm dịu hẳn cái nắng mùa hè gay gắt. Rất đông khách du lịch ngồi đầy quanh đó. Tụi mình ngồi cạnh và nói chuyện với hai vợ chồng già người Ấn Độ đi du lịch, vui vẻ và thân thiện. Họ làm mất bản đồ nên Lisa cho họ cái mới. Lát sau tụi mình lại gặp họ lần nữa trên một con đường gần đó lúc đi về.

Buổi tối về lại phòng trọ sớm hơn một chút so với mấy hôm trước. Không hiểu sao mình rất vui khi thấy một cô gái châu Á vừa đến, đang lúi húi dọn đồ ở giường đối diện. Cô cũng vui khi gặp mình. Có lẽ con gái bao giờ cũng dễ nói chuyện với nhau và thấy thoải mái hơn, một phần là ở cô gái này có nét gì đó dễ thương và thân thiện khiến mình rất có cảm tình. Cô tên là Akiko, là cô giáo ở Tokyo nhưng sắp tới cô sẽ chuyển tới Bắc Kinh sinh sống và dạy học ở đó. Hiện tại cô đang đi nghỉ hè ba tuần ở châu Âu, sau Rome cô sẽ sang Zurich thăm người bạn bên đó. Mình nói hồi ở Đức mình cũng có một người bạn Nhật tên là Akiko. Cô bảo cô cũng có người bạn lấy chồng Việt Nam, hai người giờ từ TPHCM chuyển ra Hà Nội làm việc. Vui quá, thế là mình kể cho cô nghe về lớp cấp 3, từ chuyến đi thăm trường Tennoji ở Osaka của Châu Anh và Tuấn mà tụi mình có những người bạn Nhật, rồi có cả mối tình Việt & Nhật của Cường và Yuriko vừa đám cưới tháng 12 năm ngoái, Mayuko và Lâm... Akiko cười và nói chắc sẽ còn nhiều như vậy nữa. Tính ra đa số là mối tình các cô gái Nhật yêu các chàng trai Việt Nam ấy nhỉ.

Tối hôm đó mình ngồi đọc một chút cuốn sách về Rome vừa mua, nhưng sơ sơ vài trang thì mệt quá nên đi ngủ sớm, chuẩn bị cho chuyến đi Florence vào sáng hôm sau.

Thứ ba 8.7.2008

Tuscany, Tuscany! Tôi yêu mến vùng đất này qua các bức tranh vẽ những cây bách (cypress) cao nhọn nằm trên ngọn đồi, giữa những cánh đồng đỏ rực màu anh túc hay vàng hoa hướng dương trải dài, một hình ảnh rất đặc trưng của vùng Tuscany. Hơn nữa, không chỉ vậy, Florence (tiếng Ý là Firenze), thủ phủ của Tuscany, còn là một thành phố giàu lịch sử và văn hóa, trung tâm nghệ thuật của văn minh phương Tây trong suốt thời kỳ Phục Hưng. Florence từng là nơi sinh sống của các nghệ sĩ lớn như Leonardo da Vinci, Michelangelo, Raphael…

Tôi ngưỡng mộ những công trình kiến trúc, nhất là các nhà thờ ở đây, cũng giống như Rome hay Vatican, bên trong nhà thờ luôn có những bức tranh và những bức tượng tuyệt tác. Nhưng hơi tiếc là chúng tôi chỉ có thể đi dạo quanh quẩn khu trung tâm, không có điều kiện ra ngoại ô để được nhìn thấy vẻ đẹp thiên nhiên của Tuscany, với những ngọn đồi và cánh đồng xanh vàng thơ mộng.

Tôi chụp được một tấm ảnh ưng ý từ trên cầu Vecchio nhìn ra dòng sông uốn khúc hòa với nền trời xanh và hai dãy nhà ven bờ. Cầu Vecchio (Ponte Vecchio) bắc ngang sông Arno được xây dựng vào thế kỷ thứ 14, và từ thế kỷ thứ 16 đến nay, trên chiếc cầu này tấp nập những cửa hàng vàng bạc, nữ trang lóng lánh.

Thành phố nhỏ xinh, vừa cổ kính vừa hiện đại, khu trung tâm nhộn nhịp các quầy hàng cho chị em nào thích shopping tha hồ mua sắm. Tôi thì thuộc dạng giang hồ chân đất rồi, mà cũng chẳng có tiền, nên chỉ lướt lướt ngắm thôi. :P Mấy ngày liền lang thang dưới cái nắng chói chang mùa hè ở Ý, tôi đã biến thành một thanh sôcôla đen cháy (chắc khoảng 80% cacao, hihi). ;)

Rời Florence, chúng tôi đi tàu chừng hơn 70 km về phía Tây, khoảng một tiếng đồng hồ là đến Pisa, thị trấn nhỏ có tháp chuông nghiêng nổi tiếng. Khi chúng tôi đến đó đã thấy có rất đông khách du lịch.

Tối hôm đó khi trở lại Roma Termini, tôi nói với Lisa rằng mai tôi sẽ đi Naples, tôi muốn đi Sorrento và Pompeii. Tôi cũng không hiểu tại sao nỗi nhớ về một nơi chưa từng đặt chân lại có thể thôi thúc mình đến vậy? Sao tôi muốn thấy biển xanh, và bản nhạc “Back to Sorrento” cứ ám ảnh vương vấn. Tôi biết mình sẽ hối tiếc nếu không đi, biết bao giờ tôi mới có dịp trở lại đất nước xinh đẹp này. Lisa nói nếu vậy thì mai tôi cứ đi một mình, còn bạn sẽ đến Venice trước. Và chúng tôi hẹn gặp nhau 9h sáng ngày thứ năm 10.07.2008 tại trước nhà ga chính của Venice.

Hơn 10 giờ khuya tôi mới về đến nhà. Phòng trọ có thêm hai người mới đến. Một chú người Tây Ban Nha, chú kể đầy tự hào về thành phố Pamplona quê hương mình, đó là địa danh nhà văn Hemingway từng sống và đưa vào những trang viết của ông. Chú còn kể thêm mấy người khác mà tôi không biết nên không nhớ. Thú thật là tôi dở tệ, còn chưa đọc “Ông già và biển cả” và tất nhiên là nhiều tác phẩm văn học lớn khác nữa, huhu. Người thứ hai là một cô gái Ý đến từ Milan, thành phố của thời trang. ;) Cô mới 23 tuổi mà rất năng động, tự tin và chững chạc, nói tiếng Anh khá chuẩn. Cô học về quản lý chiến lược trong kinh doanh, đi Rome dự hội thảo. Cô bảo muốn tìm một chỗ rẻ và vui (cheap and fun) nên chọn ở đây một ngày, sáng mai cô sẽ chuyển sang khách sạn chỗ hội thảo, có công ty trả tiền cho rồi. Cô vừa đi tàu đến sau một quãng đường dài nên ngủ sớm. Mình ngồi nói chuyện chút xíu với chị Akiko. Ah, vui cái là, chị chỉ cho mình xem chiếc áo thun đang mặc. Ngạc nhiên chưa! Đó là một chiếc áo thun trắng có chữ Việt Nam và thêu len màu xanh cảnh thôn quê Việt Nam!

Thứ tư 09.07.2008

Tôi để chuông báo thức và dậy lúc 5 giờ sáng, chuẩn bị cho một ngày hành trình dài đơn độc. Đồ đạc đã được xếp dọn từ tối, gọn nhẹ và đơn giản. Tôi chỉnh máy chụp hình ở chế độ khung hình dài, tỉ lệ 16:9, vì muốn nghịch thử xem sao. Tôi xuống trả phòng và ra ga cho kịp chuyến tàu sớm đi Napoli Centrale. Tạm biệt căn phòng trọ và những người bạn còn đang say ngủ, tạm biệt chị Akiko dễ thương. Có lẽ tôi sẽ còn gặp lại chị mà, một ngày nào đó, ở Việt Nam, hay Bắc Kinh, biết đâu chừng, phải không chị thân mến…

Hơn 8 giờ rưỡi sáng, tàu đến nhà ga trung tâm Naples (Napoli).

Tôi đến phòng thông tin ở nhà ga để hỏi về các chuyến tàu đi Pompeii và Sorrento. Chị nhân viên phát cho tôi mấy cái bản đồ Naples và Sorrento, chị chỉ tôi mua vé ở sạp báo gần đó, rồi đi từ sân ga số 23 ra ngoài, sau đó xuống tầng ngầm (dành cho các chuyến đi nội hạt trong vùng, gọi là Circumvesuviana) chọn hướng đến Sorrento, đợi cứ nửa tiếng sẽ có một chuyến khởi hành. Pompeii nằm giữa đường đi từ Naples đến Sorrento, nên tôi sẽ đến Pompeii trước. Tôi cảm ơn chị rồi đi tìm chỗ gửi đồ và lên đường.

Tôi ngồi đợi trên hàng ghế dài cạnh một người phụ nữ đang đọc sách. Cô có mái tóc ngắn màu vàng, váy đen ngắn có hình hai bông hoa đỏ thắm. Tôi hỏi thăm chuyến tàu đi Sorrento mới biết cô cũng đi Pompeii. Mừng quá, thế là tự nhiên có thêm một người bạn đồng hành bất ngờ và thú vị.

Tàu đến, chật ních người, chủ yếu là dân địa phương. Một tốp thanh niên đứng cuối toa la hét, hát hò đầy phấn khích. Ngay cạnh tôi là một cặp còn rất trẻ ngồi đối diện, cứ âu yếm hôn rồi nhìn nhau tình tứ quên trời đất, có vẻ rất hạnh phúc. Tàu đi qua những sân ga cũ kỹ, trên tường đầy những nét vẽ graffiti nguệch ngoạc, sặc sỡ, những căn nhà tập thể phấp phới áo bay như ở Việt Nam, giàn hoa giấy, có cả cây cau, cây dừa đằng xa xa kìa, tôi có nhìn lầm?

Tàu qua chừng chục ga, khoảng hơn 45 phút thì đến Pompeii.

Nơi thời gian ngừng lại

Pompeii đã từng là một trung tâm thương mại thịnh vượng với dân số khoảng 20000 người, trước ngày 24 tháng 8 năm 79 sau Công Nguyên. Khí độc, tro bụi và dòng nham thạch nóng rực của núi lửa Vesuvius đã chôn vùi thành phố cùng hơn 2000 người mắc kẹt lại trong cái ngày định mệnh đó. Đa số dân chúng thoát được bằng đường biển nhưng họ cũng phải bỏ của chạy lấy người, trong hoảng loạn, đau đớn nhìn những gì mình gầy dựng tiêu tan. Ngày nay, di tích Pompeii mà tôi đang đứng ở đây cũng chỉ là phần nào được đem ra ánh sáng. Thành phố huyền thoại đã bị lãng quên sau hàng mấy trăm năm trời, mãi cho đến thế kỷ 18 mới có những đợt khai quật đầu tiên từ phát hiện của một người nông dân. Nhiều phần khác của Pompeii đã mất đi vĩnh viễn dưới lòng đô thị hiện đại và đất canh tác nông nghiệp.

Pompeii của một thời quá khứ huy hoàng! Vẫn còn đây những khu vườn như mê cung, với giàn nho che bóng mát, những hàng cột La Mã, những bức tượng đồng, những bình vại cổ, và đặc biệt là những bức họa màu thật đẹp trên tường. Người dân Pompeii hẳn rất yêu nghệ thuật. Có phải là thời gian đã dừng lại nơi đây, một khoảnh khắc của lịch sử đã được lưu lại đến tận bây giờ, để tôi vẫn hình dung được cuộc sống sinh động của một Pompeii phồn vinh xưa kia.

Dưới trời nắng gay gắt, tôi lang thang chuyện trò trên những “góc phố rêu phong” cùng cô bạn đồng hành mà tôi tình cờ quen lúc chờ tàu ở Naples. Cô là cô giáo dạy cấp 1 ở Pháp, chồng cô đi công tác Naples 4 ngày nên cô theo chồng sang Ý và đi Pompeii một mình. Cô kể ngày xưa cô học chuyên ngành lịch sử Hy Lạp và thời sinh viên cô từng đi làm thêm trong viện bảo tàng như một hướng dẫn viên. Pompeii rộng quá, chúng tôi đi cả buổi sáng đến quá trưa mà vẫn chưa hết. Cô nói, ý rằng thế giới thì rộng lớn mà chúng ta chỉ có một cuộc đời để đi và thấy càng nhiều càng tốt (we have only one life to see all).

Và câu chuyện bắt đầu rẽ sang hướng khác khi tôi đề cập đến đạo Phật. Tôi biết sự vô thường của một kiếp người nhưng vẫn muốn nói với cô rằng, tôi tin rằng chết không phải là hết. Tôi tin ở nhân quả và luân hồi, tùy theo nghiệp lực của chính mình tạo ra, những gì mình đã làm, đã nghĩ, đã nói trong cuộc đời này, nhất là trong lúc lâm chung (cận tử nghiệp) sẽ quyết định cảnh giới cho kiếp tái sinh mới, là quỷ, là thú, là người hay là chư thiên... Người ta cứ mãi trầm luân trong vòng sinh tử như thế cho đến khi nào giác ngộ. Sống được làm người khó lắm, như xác suất con rùa mù trăm ngàn năm nổi lên bắt được bộng cây trôi giữa dòng sông. Nhưng chỉ có làm người mới là dễ tu để giác ngộ nhất. Bởi cõi trời sung sướng quá, đẹp đẽ và giàu sang, nhưng dễ sinh tâm kiêu mạn, tăng trưởng lòng tham dục, và phước báu dù nhiều nhưng vẫn ở trong vòng sinh tử, khi hưởng hết phước rồi cũng tan, nhiều khi lại đọa vào đường ác. Cõi thú thì u minh, cõi địa ngục quá đau khổ không còn tâm trí để tu. Cho nên có được thân người quý giá này thì hãy tận dụng cố gắng tiến tu… Tôi vui vì cô khá cởi mở  trao đổi. Tôi nhớ cô nói với tôi rằng, cô tin ở con người.

Hơn 12 giờ trưa, tôi vẫn chưa đi hết Pompeii nhưng đành chia tay người bạn đường dễ mến để tiếp tục hành trình đến Sorrento. Chào Pompeii, chào thành xưa vết cũ, nơi đã cho tôi thấm thía được chừng nào những thăng trầm của lịch sử, của phù du suy thịnh và của mong manh kiếp người.

Tiếng hát nàng Sirens

Từ Pompeii, tôi lên tàu đi thêm gần một tiếng nữa thì đến Sorrento, ngôi làng nhỏ nằm trên bán đảo trải dài ven bờ biển. Tôi đứng ở hành lang trên núi cao nhìn xuống. Trời rực nắng trong và biển xanh đến vô cùng. Anh ơi, thế là em đã đặt chân đến Sorrento xinh đẹp, Sorrento mộng mơ! Anh ơi, em đã “trở về mái nhà xưa”!

Tôi bước đi lâng lâng giữa những “ngõ nhỏ, phố nhỏ”, nhà tôi không ở đó mà sao còn thấy thân thương, huống chi những người con của mảnh đất này. Thế nên vẻ đẹp duyên dáng của Sorrento đã là nguồn cảm hứng cho biết bao nghệ sĩ, thi ca và hội họa. Trung tâm thị trấn có rất nhiều những quán ăn, quán cà phê bên hiên nhà, trang trí bằng những chùm hoa đầy màu sắc và lá xanh tươi. Bất chợt, lòng tôi xao xuyến khi nghe bản nhạc “Come back to Sorrento” réo rắt vang lên từ một quán cà phê trên đường. Tôi đang đứng ở Sorrento và cảm nhận nỗi lòng tha thiết của một người Sorrento viết về tình yêu quê hương mình. Khúc nhạc gợi lên niềm nhớ khôn nguôi vẫn luôn nằm đâu đó trong trái tim tôi. Nó làm tôi muốn ứa nước mắt vì nhận ra thân phận tha hương của mình trong lúc này.

...Ăn yaourt home-made ở một quán sinh tố trên con phố nhỏ của Sorrento, thấy như mình đang ở Việt Nam.

Từ Sorrento đi tàu về lại Napoli, đoạn qua Pompeii một chút thì có một tiếng nổ, va chạm mạnh và khói bốc lên từ dưới đáy thân tàu. Tàu dừng lại, mọi người túa ra, hỗn loạn. Sau khi xem xét, người ta cho hành khách tiếp tục lên tàu, dồn vào những toa trước, còn đoạn tàu đó bị ngừng lại.

Napoli

Napoli được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới vào năm 1995, bởi sự giàu có về văn hóa nghệ thuật của thành phố duyên hải phía Tây nước Ý này. Nhưng thấy tiếc cho Napoli, một thành phố cũng đang phải đối mặt với nhiều vấn nạn môi trường và xã hội.

Thời gian mình lưu lại ở Napoli quá ngắn ngủi với chỉ hơn 2 tiếng đồng hồ, không đủ đi xa để thưởng thức vẻ đẹp của Napoli, mà chỉ loanh quanh khu vực bến xe, nhộn nhạo, lộn xộn và ô nhiễm bởi rác thải chất đống trên đường. Tiếc cho Napoli!

Lên tàu lúc 8h tối. Mệt mỏi sau một ngày lang thang suốt hành trình dài qua 3 thành phố. Tiếp tục ngồi tàu vượt gần 800 km để đến Venice (Venezia). Chuyến tàu đêm khá phức tạp, hành khách đa số là những người dân nhập cư nghèo, bươn chải mưu sinh.

Ngồi cùng toa với hai bạn người Bangladesh đạo Hồi. Hai bạn sang đây làm việc, cùng tuổi với mình nhưng nhìn phong trần có vẻ vất vả, thấy tội tội. Bạn bắt chuyện và tụi mình nói cũng nhiều, về cuộc sống, sự khác biệt văn hóa, về quan niệm hôn nhân. Thấy bạn cũng quý mình, bạn hỏi có thể là bạn bè của mình được không. Mình nói dĩ nhiên rồi. Bạn bảo rằng mình may mắn vì gặp các bạn, nên không có gì lo lắng hết. Vì tàu đêm thường có những người hay ăn cắp hành lý của khách trên tàu, hic.

Khuya, bạn hút thuốc, mùi khói thuốc trong toa tàu kín rất nồng và khó chịu (đúng ra trong tàu không được phép hút thuốc). Mình muốn nói với bạn nhưng lại ngại nên thôi. Đến lần thứ 3, mình nói chuyện với bạn, vì mình chỉ chịu đựng khói thuốc một lúc này thôi, nhưng gia đình bạn, bạn bè của bạn và chính bản thân bạn sẽ bị ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài. Mình nói với sự chân thành và lòng hết sức mong bạn sẽ bỏ được. Bạn dụi bỏ điếu thuốc dang dở, nhìn mình và nói rằng, bạn cũng biết nó không tốt cho sức khỏe, bạn cũng đã làm cha mẹ buồn vì chuyện này. Nhưng từ giờ bạn sẽ cố gắng, mỗi khi nhớ đến những gì mình đã nói... Mình cảm động dù biết rằng việc đó gần như không tưởng, với một người nghiện thuốc lá nặng như bạn. Nhưng mình vẫn hy vọng và cầu mong cho bạn sẽ làm được.

10.07.2008

Venezia

Mình đến Venezia sáng sớm ngày 10.7.2008. Venice, thành phố trên những con kênh mà mình đã từng biết đến qua những trang sách giờ đây đang hiện ra trước mắt mình, "bằng xương bằng thịt". Venice, thành phố với những địa danh, vương cung Doge, cầu Than Thở, lễ hội hóa trang, những chiếc mặt nạ mà mình thậm chí đã từng post trong diễn đàn TTVN ngày xưa.

Ở Venice, "taxi" không phải những chiếc ô tô mà là những con thuyền nhỏ. Gondola, những chiếc thuyền mũi cong, chủ yếu dành cho khách du lịch. Có lần mình đứng trên cầu, nghe người ta kéo đàn và hát say sưa trên gondola.

Gặp lại Lisa ở trước cổng nhà ga chính. Và từ đó hai đứa đi bộ dạo khắp Venice, qua những con phố nhỏ, những chiếc cầu be bé bắc ngang những dòng kênh xanh màu ngọc bích...

11.07.2008

Đêm đó mình lại lên tàu từ Venice về Rome, mình bay vào sáng 11.07. Có một sự cố đáng nhớ, đó là mình không biết rằng cái khoang mình đang ngồi sẽ bị tách ra đi về hướng Paris. May mà lúc đó giữa khuya gần 2-3 giờ sáng rồi. Bác nhân viên soát vé đọc vé của mình rồi la toáng lên. Bác bảo mình phải di chuyển thật nhanh đến những toa trên, vì ở ngay trạm dừng kế tiếp, tàu sẽ được tách ra làm hai, một đi về hướng Paris và một đi tiếp về Rome. Thế là giữa khuya, mình phải lọ mọ chuyển đồ đạc. Tàu cũ kỹ, lắc lư lắc lư. Những khoang chỗ mình ngồi (hướng đi Paris) rất vắng, trong khi đó những khoang trên đi Rome lại chật kín người. Người ta ngồi la liệt cả trên lối đi hẹp bên hông nữa. Mình phải luôn miệng xin lỗi và xin phép để có thể kéo đám đồ đạc lách qua (hic, lúc đi chỉ có một cái ba lô, lúc về có thêm một cái túi kéo mua ở Rome). Cuối cùng mình cũng tìm được một chỗ ngồi, đó là một cái ghế nhỏ xếp bên hông thành tàu, hic. Cũng khổ vì mình ngồi đó ngủ gật gù, chốc chốc người ta đi qua, đi lại phải tránh chỗ...

Đến sân bay ở Rome, chuyến bay bị dời lại hơn một tiếng. Ngồi buồn ngủ và vật vờ ở sân bay. Cuối cùng cũng sống sót về được đến nhà.