Chọn tình huống để phân tích. Xác định vấn đề chính của thân chủ. Chọn 1 lý thuyết/tiếp cận phù hợp để can thiệp và giải thích lý do. Đề xuất 2-3 kỹ thuật cụ thể từ lý thuyết/tiếp cận đã chọn
Nam là sinh viên năm cuối đại học, 22 tuổi. Em tìm đến tham vấn vì cảm thấy lo âu và mất phương hướng về tương lai. Nam là con trai đầu trong gia đình, từ nhỏ đã được kỳ vọng rất nhiều. Bố mẹ đều là giáo viên, muốn Nam phải đạt thành tích cao và có công việc ổn định. Tuy nhiên, Nam lại đam mê công nghệ và muốn khởi nghiệp. Em sợ rằng nếu thất bại sẽ làm gia đình thất vọng. Gần đây, Nam thường xuyên bị đau đầu, mất ngủ, khó tập trung học tập. Em cảm thấy áp lực nặng nề khi phải đưa ra quyết định về nghề nghiệp trong tương lai. Nam thừa nhận đã có những ý nghĩ tiêu cực về bản thân và đôi khi muốn từ bỏ tất cả.
Chọn tình huống 3.
Vấn đề chính của thân chủ là một dạng lo âu và mất phương hướng về tương lai do xung đột nội tâm, giữa việc đáp ứng kỳ vọng của bố mẹ và thực hiện ước mơ của cá nhân mình, sống cuộc đời của chính mình.
Lý thuyết tiếp cận phù hợp trong tình huống này sẽ là liệu pháp nhân vị trọng tâm. Bởi vì liệu pháp nhân vị trọng tâm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sống thật với bản thân, trung thực và nhất quán với chính mình, được là chính mình. Sống thật với chính mình, bớt bị ảnh hưởng hay buông bỏ những kỳ vọng của người khác (ở đây là cha mẹ), hòa hợp với bản thể cao cả nội tâm sẽ giúp hòa giải được xung đột hiện có trong thân chủ.
Nhà trị liệu có thể đồng hành, thấu cảm qua việc đặt những câu hỏi gợi mở, giúp thân chủ dần dần tự khám phá khát vọng của bản thân, ước mơ cuộc đời và những điều mà thân chủ cảm thấy hạnh phúc khi làm. Các câu hỏi có thể là:
Công việc gì khiến Nam thấy vui và hạnh phúc khi được làm mỗi ngày?
Nếu không phải vì kỳ vọng của ba mẹ hay vì bất cứ điều gì khác, Nam sẽ muốn trở thành một người như thế nào, làm công việc gì?
Nếu nghe theo lời ba mẹ, Nam sẽ làm gì? Và điều đó sẽ dẫn đến những hậu quả gì?
Nếu được làm công việc Nam yêu thích thì sao? Thành công thì sao? Mà nếu có thất bại, vốn là chuyện bình thường trong việc khởi nghiệp, thì sao? Nam sẽ làm gì để đứng lên từ thất bại, khắc phục và tiến tới?
Nhà trị liệu cũng có thể sử dụng các phương thức nghệ thuật sáng tạo giúp thân chủ thông qua viết, vẽ… có thể dần dần đánh thức những tiềm năng và khát khao ẩn sâu bên trong thân chủ. Nam hãy thử hình dung về con người mà mình muốn trở thành rồi viết hoặc vẽ về hình ảnh đó. Sau đó, đọc lại những gì mình viết hay nhìn vào hình ảnh mình đã vẽ, cảm xúc của Nam thế nào?
Các liệu pháp thân nghiệm, chuyển động cũng có thể được áp dụng để giải tỏa căng thẳng và lo âu như T.R.E (Trauma Release Exercise), múa chuyển động, hoặc yoga, các bài tập thở, khí công.
Nhà trị liệu có thể hỗ trợ thân chủ thực hành các phương pháp rèn luyện chánh niệm, tăng cường sự quan sát, nhận thức về bản thân và giải tỏa căng thẳng như quét cơ thể (body scan), thực hành quan sát bằng tất cả các giác quan, quan sát và ghi nhận mọi sự vật đang diễn ra bên trong nội tâm và bên ngoài môi trường…
Nhà trị liệu cũng có thể khuyến khích Nam thực hành thiền, kết nối với nội tâm, với bản thể sâu thẳm, đầy minh triết bên trong mình, để câu trả lời được tự nhiên hiển lộ.
TỰ ĐÁNH GIÁ VÀ PHẢN HỒI
Có nhiều điều mình thấy tâm đắc từ khóa học nên cũng khó để lựa chọn ra điều gì là tâm đắc nhất. Mình tâm đắc ở sự tổ chức bài bản, nhiệt tình của đội ngũ điều phối trong khóa học dành cho cộng đồng, mình có thể cảm nhận được tâm huyết của các bạn. Tài liệu được chuẩn bị công phu, ứng dụng công nghệ trong việc ra bài tập, thiết kế buổi học, đánh giá mức độ tham gia của người học, sự chỉn chu trong việc thúc đẩy người học qua các bài tập được giám sát sát sao. Khóa học đã cho mình một cái nhìn tổng quan qua các liệu pháp tâm lý trị liệu cơ bản. Khóa học giúp mình hiểu rằng tâm lý học có nhiều góc nhìn, công cụ, kỹ thuật, cách tiếp cận. Việc lựa chọn liệu pháp nào cho tình huống không chỉ dựa vào chính bối cảnh và câu chuyện của thân chủ mà cũng hoàn toàn mang tính chủ quan của nhà trị liệu, xem cái gì là phù hợp và thế mạnh của mình để có thể đi sâu vào. Tất nhiên, mình vẫn nghĩ lý tưởng là sự tích hợp, ứng dụng các cách tiếp cận hay công cụ phù hợp với cá nhân nhà trị liệu, thân chủ và tình huống cụ thể.
Liệu pháp mình thích nhất là Nhân Vị Trọng Tâm của Carl Rogers. Nhân vị trọng tâm của Carl Rogers là cái mà mình thấy chạm và thích nhất, bởi tính nhân văn của nó. Có gì đó thật dịu dàng, bao dung và đầy tính chữa lành. Bên cạnh đó, liệu pháp này rất gần gũi với quan điểm nội môn về Linh Hồn hay lương tri, như bản thể cao cả thiêng liêng sâu thẳm bên mỗi chúng ta, vốn là phần Thiên Tính vốn là bản tâm của mỗi người, luôn đẹp đẽ, thiện lành. Và khi sống thật với phần cao cả đó của mình, hòa hợp với phần thiêng liêng đó của mình, hay kết nối được với Linh Hồn mình, chúng ta có được minh triết và hài hòa, bình an và hạnh phúc.
Biết ơn BTC và các thầy cô, các điều phối của những buổi học rất nhiều!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét